ปริจเฉทที่ ๑ ชื่อจิตตสังคหวิภาค
หน้าที่
: 1 2
3 4 5 6 7
8 9 10 11 12
13 14 15 16 17
18 19 20 21 22
23 24 25
26 27 28 29 30 31 32
33 34 35 36 37 38 39
40 41 42 43 44 45 46
47 48 49 50
51 52 53 54 55 56 57
58 59 60 61 62 63 64
65 66 67 68 69 70 71
72 73 74 75
76 77 78 79 80 81
82 83 84 85 86 87 88 89
90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100
101 102 103 104 105 106 107 108
109 110 111 112 113 114 115 ค้นหาหัวข้อธรรม
มหากิริยาจิต
มหากิริยาจิต
เป็นจิตที่ทำให้สำเร็จในการคิด
การทำ การพูด
ของพระอรหันต์ทั้งหลายผู้สิ้นกิเลสทั้งปวงโดยสิ้นเชิงแล้ว
การคิด การทำ
การพูดเหล่านั้นจึงไม่ก่อให้เกิดผลในอนาคตอีก
เพราะพระอรหันต์ทั้งหลายท่านสิ้นกิเลสแล้ว
ไม่ต้องเวียนว่ายตายเกิดอีก
การที่ท่านยังไม่นิพพานนั้นก็เพื่อสงเคราะห์เป็นเนื้อนาบุญให้ผู้มีกุสลได้ทำบุญและได้ฟังธรรม
ซึ่งพระอรหันต์ท่านถือเป็นหน้าที่สงเคราะห์สัตว์โลกเท่านั้น
ผลที่ท่านทำไปก็ไม่เป็นบุญเป็นกุสลต่อไป
มหากุสลนั้น
ถ้าเกิดกับบุคคลอื่นที่มิใช่พระอรหันต์
ก็เรียกว่า มหากุสลจิต
แต่ถ้าเกิดกับพระอรหันต์โดยเฉพาะแล้ว
เรียกว่า มหากิริยาจิต
ที่เรียกว่า มหากุสลจิต
เพราะต้องให้ผลในภายหน้า
แต่ที่เรียกว่า มหากิริยาจิต
เพราะเป็นจิตที่ปราศจากผลในอนาคต
มหากิริยาจิต
มีจำนวนเท่ากับมหากุสลจิต คือ ๘
ดวง ได้แก่
ดวงที่ ๑ โสมนัสสสหคตัง
ญาณสัมปยุตตัง อสังขาริกัง
มหากิริยาดวงที่ ๑
เกิดพร้อมด้วยความยินดี
ประกอบด้วยปัญญา เป็นอสังขาริก
คือเกิดขึ้นเองโดยไม่มีสิ่งชักจูง
ดวงที่ ๒ โสมนัสสสหคตัง
ญาณสัมปยุตตัง สสังขาริกัง
มหากิริยาดวงที่ ๒
เกิดพร้อมด้วยความยินดี
ประกอบด้วยปัญญา เป็นสสังขาริก
คือเกิดขึ้นโดยมีสิ่งชักจูง
ดวงที่ ๓ โสมนัสสสหคตัง
ญาณวิปปยุตตัง อสังขาริกัง
มหากิริยาดวงที่ ๓
เกิดพร้อมด้วยความยินดี
ไม่ประกอบด้วยปัญญา
เป็นอสังขาริก
คือเกิดขึ้นเองโดยไม่มีสิ่งชักจูง
ดวงที่ ๔ โสมนัสสสหคตัง
ญาณวิปปยุตตัง สสังขาริกัง
มหากิริยาดวงที่ ๔
เกิดพร้อมด้วยความยินดี
ไม่ประกอบด้วยปัญญา
เป็นสสังขาริก
คือเกิดขึ้นโดยมีสิ่งชักจูง
ดวงที่ ๕ อุเปกขาสหคตัง
ญาณสัมปยุตตัง อสังขาริกัง
มหากิริยาดวงที่ ๕
เกิดพร้อมด้วยความเฉย ๆ
ประกอบด้วยปัญญา เป็นอสังขาริก
คือเกิดขึ้นเองโดยไม่มีสิ่งชักจูง
ดวงที่ ๖ อุเปกขาสหคตัง
ญาณสัมปยุตตัง สสังขาริกัง
มหากิริยาดวงที่ ๖
เกิดพร้อมด้วยความเฉย ๆ
ประกอบด้วยปัญญา เป็นสสังขาริก
คือเกิดขึ้นโดยมีสิ่งชักจูง
ดวงที่ ๗ อุเปกขาสหคตัง
ญาณวิปปยุตตัง อสังขาริกัง
มหากิริยาดวงที่ ๗
เกิดพร้อมด้วยความเฉย ๆ
ไม่ประกอบด้วยปัญญา
เป็นอสังขาริก
คือเกิดขึ้นเองโดยไม่มีสิ่งชักจูง
ดวงที่ ๘ อุเปกขาสหคตัง
ญาณวิปปยุตตัง สสังขาริกัง
มหากิริยาดวงที่ ๘
เกิดพร้อมด้วยความเฉย ๆ
ไม่ประกอบด้วยปัญญา
เป็นสสังขาริก
คือเกิดขึ้นโดยมีสิ่งชักจูง
จัดทำโดย มูลนิธิอภิธรรมมูลนิธิ
