ปริจเฉทที่ ๒ เจตสิกสังคหวิภาค
หน้าที่
: 1 2 3
4 5 6 7 8
9 10 11 12 13
14 15 16 17 18
19 20 21 22 23
24 25
26 27 28 29 30 31 32
33 34 35 36 37 38 39
40 41 42 43 44 45 46
47 48 49 50
51 52 53 54 55 56 57
58 59 60 61 62 63 64
65 66 67 68 69 70 71
ค้นหาหัวข้อธรรม
สัมปโยคนัยแห่งโสภณเจตสิก
โสภณเจตสิก ๒๕ ดวง
ย่อมประกอบได้เฉพาะโสภณจิตเท่านั้น
และก็มิได้ประกอบพร้อมกันทั้งหมด
ดังนั้นจึงแสดงสัมปโยคนัยแห่งโสภณเจตสิกไว้เป็น
๔ นัย คือ
นัยที่ ๑ ธรรม ๑๙ ดวงนั้น
หมายถึงโสภณสาธารณเจตสิก ๑๙ ดวง
ย่อมเข้าประกอบกับโสภณจิต ทั้ง
๕๙ ดวง หรือนับอย่างพิศดารก็ทั้ง
๙๑ ดวง กล่าวคือ โสภณจิตทั้ง ๕๙
หรือ ๙๑ ดวง
ไม่ว่าจะเป็นจิตดวงใดดวงหนึ่งเกิดขึ้น
โสภณสาธารณเจตสิกก็จะเข้าประกอบพร้อมกันทันทีทั้ง
๑๙ ดวง ไม่มีเว้นเลย
โสภณสาธารณเจตสิก ๑๙ ดวง ได้แก่
สัทธา สติ หิริ โอตตัปปะ อโลภะ
อโทสะ ตัตรมัชฌัตตตา กายปัสสัทธิ
จิตตปัสสัทธิ กายลหุตา จิตตลหุตา
กายมุทุตา จิตตมุทุตา
กายกัมมัญญตา จิตตกัมมัญญตา
กายปาคุญญตา จิตตปาคุญญตา
กายุชุกตา จิตตุชุกตา
นัยที่ ๒ ธรรม ๓ ดวง
ย่อมประกอบกับจิต ๑๖ ดวง นั้น
หมายถึงวิรตีเจตสิก ๓ ดวง
คือสัมมาวาจาเจตสิก
สัมมากัมมันตเจตสิก
และสัมมาอาชีวเจตสิก
ย่อมประกอบได้กับจิต ๑๖ ดวง
ได้แก่ มหากุสลจิต ๘ โลกุตตรจิต ๘
นัยที่ ๓ ธรรม ๒ ดวง
ย่อมประกอบกับจิต ๒๘ ดวง นั้น
หมายถึงอัปปมัญญาเจตสิก ๒ ดวง คือ
กรุณาเจตสิก และมุทิตาเจตสิก
ย่อมประกอบกับจิต ๒๘ ดวง
ซึ่งได้แก่ มหากุสลจิต ๘
มหากิริยาจิต ๘ รูปาวจรจิต ๑๒ (เว้นรูปาวจรปัญจมฌานจิต
๓)
นัยที่ ๔ ปัญญาเจตสิก
ย่อมประกอบกับจิต ๔๗ ดวง
ซึ่งได้แก่
กามาวจรญาณสัมปยุตตจิต ๑๒
มหัคคตจิต ๒๗ โลกุตตรจิต ๘
จัดทำโดย มูลนิธิอภิธรรมมูลนิธิ
