ปริจเฉทที่ ๔ วิถีสังคหวิภาค

วิถี

          วิถีสังคหวิภาค เป็นส่วนที่รวบรวมแสดงโดยย่อเรื่องวิถีจิต คือ แสดงความ เป็นไปของจิตตามลำดับที่เกิดก่อนและหลัง ในเมื่อประสบกับอารมณ์ใหม่ ในวาระ หนึ่ง ๆ

          ถ้าได้ศึกษา วิถีจิต ให้เข้าใจโดยละเอียดถี่ถ้วนแล้ว จะทำให้การศึกษาพระ อภิธรรม (เฉพาะอย่างยิ่งในคำภีร์มหาปัฏฐาน) เข้าใจได้ซาบซึ้งยิ่งขึ้น

ปวัตติสังคหะ

          ปวัตติสังคหะ หมายความว่า การรวบรวมกล่าวถึงความเป็นอยู่ หรือความ เป็นไปของจิตและเจตสิก จำแนกได้เป็น ๒ คือ ความเป็นอยู่ หรือความเป็นไปของ จิตและเจตสิก ในปฏิสนธิกาล ๑ ในปวัตติกาล ๑

          ความเป็นอยู่และความเป็นไปของจิตและเจตสิกใน ปฏิสนธิกาล นั้นมีชื่อว่า วิถีมุตตจิต เป็นจิตที่พ้นวิถี เป็นจิตที่ไม่อยู่ในวิถี เป็นจิตที่ไม่ใช่วิถี จึงไม่แสดง ในปริจเฉทนี้ แต่จะแสดงในปริจเฉทต่อไป

          ส่วนความเป็นอยู่หรือความเป็นไปของจิตและเจตสิกใน ปวัตติกาล นั้นมีชื่อ ว่า วิถีจิต ซึ่งจะแสดงในปริจเฉทนี้

จัดทำโดย มูลนิธิอภิธรรมมูลนิธิ