นัยแห่งการสงเคราะห์จิต – เจตสิก

สัมปโยคะมี 16 นัย

สัพพสาธารณจิต มี 1 นัย

ปกิณณจตสิก มี 6 นัย

อกุศลเจตสิก มี 5 นัย

โสภณเจตสิก มี 4 นัย

นัยที่ 1		มีเจตสิกประกอบกับจิตได้	89 / 121	อัญญสมานาเจตสิก มีสัมปโยคะ 7 นัย
นัยที่ 2		มีเจตสิกประกอบกับจิตได้	55
นัยที่ 3		มีเจตสิกประกอบกับจิตได้	66
นัยที่ 4		มีเจตสิกประกอบกับจิตได้	78
นัยที่ 5		มีเจตสิกประกอบกับจิตได้	73
นัยที่ 6		มีเจตสิกประกอบกับจิตได้	51
นัยที่ 7		มีเจตสิกประกอบกับจิตได้	69
นัยที่ 8	มีเจตสิกประกอบกับจิตได้		12	อกุศลเจตสิก สัมปโยคะ 5นัย
นัยที่ 9		มีเจตสิกประกอบกับจิตได้	8
นัยที่ 10		มีเจตสิกประกอบกับจิตได้	2
นัยที่ 11		มีเจตสิกประกอบกับจิตได้	5
นัยที่ 12		มีเจตสิกประกอบกับจิตได้	1
นัยที่ 13		มีเจตสิกประกอบกับจิตได้	59 / 91	โสภณเจตสิก สัมปโยคะ 4นัย
นัยที่ 14		มีเจตสิกประกอบกับจิตได้	16
นัยที่ 15		มีเจตสิกประกอบกับจิตได้	28
นัยที่ 16		มีเจตสิกประกอบกับจิตได้	47

อัญญสมานาเจตสิก 7 นัย

นัยที่ 1 89 สัพพจิตตสาธารณเจตสิก 7 ดวง ดวงคือ

ผัสสะ, เวทนา, สัญญา, เจตนา, เอกัคคตา, ชีวิตินทรีย์, มนสิการ

เกิดได้ในจิต 89 หรือ 121

นัยที่ 2 55 วิตกเจตสิก เกิดได้ในจิต 55 ดวง คือ

กามจิต 44 ( เว้นทวิปัญจวิญญาณ 10 ) , ปฐมฌาณ 11

นัยที่ 3 66 วิจารเจตสิก เกิดได้ในจิต 66 ดวง คือ

กามจิต 44 (เว้นทวิปัญจ) , ปฐมฌาณ 11 ทุติยฌาณ 11

นัยที่ 4 78 อธิโมกข์เจตสิก เกิดได้ในจิต 78 ดวงคือ

กามจิต 43 (เว้นทวิ 10 , วิจิกิจฉา)มหัคตจิต 27 ,โลกุตตระ 8

นัยที่ 5 73 วิริยะเจตสิก เกิดได้ในจิต 73 ดวง คือ

จิตทั้งหมด 89 ดวง (เว้นวิบากจิต อเหตุกะ 15,และปัญจจทวาราวัชชนะ 1)

นัยที่ 6 51 ปิติเจตสิก เกิดได้ในจิต 51 ดวง คือ

กามโสมนัส 18 , ปฐมฌาณ 11 , ทุติยฌาณ 11 , ตติยฌาณ 11

นัยที่ 7 69 ฉันทะเจตสิก เกิดได้ในจิต 69 ดวง คือ

กามจิต 34 ( เว้นโมหะจิต 2, อเหตุก 18 )

มหัคตจิต 27 และโลกุตตระจิต 35

อกุศลสัมปโยคะ มี 5 นัย

นัยที่ 1 12 โมจตุกเจตสิก 4 ดวงคือ

โมหะ, อหิริกะ, อโนตตัปปะ, อุทรัจจะ

เกิดได้ในจิต 12 ดวง

เกิดไม่ได้ในจิต 77 ดวงที่เหลือ

นัยที่ 2 8 โลติกเจตสิก 3 ดวง คือ โลภะ, ทิฎฐิ, มานะ

เกิดได้ในจิต 8 ดวง

เกิดไม่ได้ในจิต 81 ดวง ที่เหลือ

โลภะ ประกอบกับโลภมูลจิตได้ทั้ง 8 ดวง

ทิฏฐิ ประกอบกับโลภมูลจิตได้เฉพาะทิฎฐิคตสัมปยุต 4

มานะ ประกอบกับโลภมูลจิตได้ เฉพาะทิฎฐิคตวิปยุต 4

นัยที่ 3 2 โทจตุกเจตสิก 4 ดวง คือ

โทสะ, อิสสา, มัจฉริยะ, กุกกุจจะ

เกิดได้ในโทสมูลจิต 2 ดวง

เกิดไม่ได้ในจิต 87 ดวงที่เหลือ

นัยที่ 4 5 ถีทุกเจตสิก 2 ดวง คือ ถีนะ, มิทธเจตสิก

เกิดได้ในจิตอกุศลสสังขาริก 5 ดวง

เกิดได้ใน โลกมูลจิต ที่เป็นสสังขาริกจิต 4 ดวง

เกิดได้ใน โทสมูลจิต ที่เป็นสสังขาริกจิต 1 ดวง

เกิดไม่ได้ในจิต 84

นัยที่ 5 1 วิจิกิจฉาเจตสิก 1 ดวง คือ วิจิกิจฉาสหคตจิต 1

เกิดได้ใน วิจิกิจฉาสหคตจิต 1 ดวง

เกิดไม่ได้ในจิตที่เหลือ 88 ดวง

*ประกอบได้ในวิจิกิจฉาสัมปยุตจิต 1 ดวงเท่านั้น*

โสภณสัมปโยคะเจตสิก 4 นัย

นัยที่ 1 59 โสภณสาธารณเจตสิก 19 ดวง

เกิดได้ในโสภณจิต 59 ดวง

เกิดไม่ได้ในจิต 30 ดวง

นัยที่ 2 16 วีรตีเจตสิก 3 ดวง

เกิดได้ในจิต 16 ดวง คือ

มหากุศลจิต 8 , โลกุตตรจิต 8

เกิดไม่ได้ในจิต 73 ดวง

นัยที่ 3 28 อัปปมัญญาเจตสิก 2 ดวง

เกิดได้ในจิต 28 ดวง คือ

รูปาวจรจิต 12 (เว้นปัญจมฌาณจิต 3) , มหากุศล 8 , มหากิริยา 8
เกิดไม่ได้ในจิต 61 ดวง

นัยที่ 4 47 ปัญญาเจตสิก 1 ดวง

เกิดได้ในจิต 47 ดวง คือ

กามาวจรฌาณสัมปยุตจิต 12 ดวง , มหัคต 27, โลกุตตรจิต 35

เกิดไม่ได้ในจิต 42 ดวง

ข้อสังเกตุ

ถ้าเจตสิกดวงใดประกอบกับโลกุตรจิตได้ทั้งหมด

ก็นับจิตอย่างย่อ (89 ดวง)

ถ้าเจตสิกดวงใดประกอบกับโลกุตรจิตไม่ได้ทั้งหมด

ก็นับจิตอย่างพิสดาร (121 ดวง)