* กัป และความเป็นไปแห่งกัป *

กัป      หมายถึง         เวลาแห่งการกำหนดนับอายุของสัตว์ 

อายุความเป็นไปของโลกหรือจักรวาล

            ความหมาย  มี  ๔  อย่าง  คือ

                  ๑.  อายุกัป                หมายถึง         เกณฑ์กำหนดอายุของสัตว์ไว้ว่า มีเท่านั้นเท่านี้ปี 

เช่น  สมัยจักรวาลเริ่มตั้งแต่สมัยนั้นมนุษย์มีอายุยืนถึงอสงไขยปี 

ก็นับว่า อสงไขยปีเป็นอายุกัป  ครั้นต่อมา.. มนุษย์มีกิเลสมากขึ้นๆ  
อายุก็น้อยลงไปๆ  คือ ในรอบ ๑๐๐ ปี จะน้อยลง ๑ ปี เป็นอายุไขย

เรียกว่า ๑๐ ปี เป็นอายุกัป  อายุของมนุษย์มีอย่างมากอสงไขยปี 

อย่างน้อยเหลือ ๑๐ ปีเป็นอายุกัป

            ๒.  อันตรกัป             สมัยสร้างโลก อายุของมนุษย์มีอสงไขยปี  แล้วลดลงมาจนถึง ๑๐ ปี

เมื่อลดลงเหลือ ๑๐ ปีแล้ว     ก็ค่อยๆสูงขึ้นไปอีกจนถึงอสงไขยปี

อย่างเก่า    ระยะเวลาจากอสงไขยปี ถึง ๑๐ ปี    และจาก ๑๐ ปี ถึง

อสงไขยปี  เราเรียกว่า   ๑   อันตรกัป

๓.  อสงไขยกัป         ๑  อสงไขยกัป  =  ๖๔  อันตรกัป 

และอสงไขยกัป ย่อมเกิดขึ้นตามลำดับ  คือ

                        ๑)   สังวัฏฏอสงไขยกัป        คือ     กัปที่จักรวาลทั้งแสนโกฏิจักวาลกำลังพินาศ

                        ๒)  สังวัฏฏฐายีอสงไขยกัป   คือ   กัปที่จักรวาลได้พินาศหมดแล้ว

                                                                                    มีแต่ความพินาศตั้งอยู่

                        ๓)   วิวัฏฏอสงไขยกัป          คือ     กัปที่จักรวาลกำลังเจริญขึ้น  เริ่มต้นใหม่

                        ๔)   วิวัฏฏฐายีอสงไขยกัป   คือ     กัปที่จักรวาลได้ตั้งขึ้นใหม่เรียบร้อยแล้ว

                                                                                    ทั้งแสนโกฏิจักรวาลมีพื้นดิน ภูเขา ต้นไม้ แม่น้ำ

                                                                                    ลำคลอง ดวงดาว และ คนและสัตว์ปรากฏพร้อม

๔.  มหากัป                ๑  มหากัป  =  ๔  อสงไขยกัป  

      คือ อสงไขยทั้ง ๔ใน ข้อ ๓ นั่นเองรวมเข้าเป็น   ๑  มหากัป

ธรรมที่เป็นเหตุให้จักรวาลพินาศ  มี  ๓ เหตุ  คือ

๑.   โลภะเหตุ              ซึ่งจะทำให้โลกพินาศด้วยไฟ        ทำลายโลก    ๕๖    ครั้ง

๒.   โทสะเหตุ             ซึ่งจะทำให้โลกพินาศด้วยน้ำ        ทำลายโลก       ๗    ครั้ง

๓.   โมหะเหตุ             ซึ่งจะทำให้โลกพินาศด้วยลม        ทำลายโลก       ๑     ครั้ง