ปริจเฉทที่ ๔ วิถีสังคหวิภาค

หน้าที่ : 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50
51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74
75
76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94
95 96 ค้นหาหัวข้อธรรม

ละความชั่วทั้งปวง ทำแต่ความดี ทำจิตใจให้ใสบริสุทธิ์...

กุสลวิบาก และ อกุสลวิบาก

          เมื่อได้ดูตามวิถีจิตแล้ว จะเห็นได้ว่าจิตในวิถี ๔ ประเภท คือ ปัญจวิญญาณ จิต ๑, สัมปฏิจฉันนจิต ๑, สันตีรณจิต ๑ และ ตทาลัมพนจิต ๑ ล้วนแต่เป็น วิบากจิตทั้งสิ้น วิบากจิตเหล่านี้เป็นผลของกุสล และอกุสล จิตนั้นจะเป็นกุสลวิบาก หรืออกุสลวิบาก ก็ย่อมแล้วแต่อารมณ์ที่จิตนั้นประสบ กล่าวคือ

          . เมื่อประสบกับ อติอิฏฐารมณ์ คือ อารมณ์ที่ดีมากแล้ว ปัญจวิญญาณจิต สัมปฏิจฉันนจิต สันตีรณจิต และตทาลัมพนจิต ย่อมเป็น กุสลวิบาก ทั้งสิ้น

          โดยเฉพาะ สันตีรณจิต และ ตทาลัมพนจิต ย่อมเกิดพร้อมด้วย โสมนัส เวทนา เสมอ

ตี        วิ                     สํ                     สัน   วุ ช ช ช ช ช ช ช    

 

 

 

 

 

 

 

 

                   กุสลวิบาก   กุสลวิบาก   กุสลวิบาก                กุสลวิบาก

              อุเบกขา               อุเบกขา               โสมนัส               โสมนัส

(สำหรับกายวิญญาณ ก็เป็นสุขเวทนา ไม่ใช่อุเบกขาเวทนา)

          . เมื่อประสบกับอิฏฐารมณ์ คืออารมณ์ที่ดีแล้ว จิตทั้ง ๔ ประเภทนี้ ก็เป็น กุสลวิบากเช่นเดียวกัน แต่ สันตีรณจิต และ ตทาลัมพนจิต ย่อมเกิดพร้อมด้วย อุเบกขาเวทนา

ตี        วิ                     สํ                     สัน   วุ ช ช ช ช ช ช ช    

 

 

 

 

 

 

 

 

                   กุสลวิบาก   กุสลวิบาก   กุสลวิบาก                กุสลวิบาก

              อุเบกขา               อุเบกขา               อุเบกขา               อุเบกขา

(สำหรับกายวิญญาณ ก็เป็นสุขเวทนา ไม่ใช่อุเบกขา)

          . เมื่อประสบกับ อนิฏฐารมณ์ คือ อารมณ์ที่ไม่ดีแล้ว จิตทั้ง ๔ ประเภท นั้น เป็นอกุสลวิบาก อันเกิดพร้อมด้วย อุเบกขาเวทนา แต่อย่างเดียว

ตี        วิ                     สํ                     สัน   วุ ช ช ช ช ช ช ช    

 

 

 

 

 

 

 

 

                   กุสลวิบาก อกุสลวิบาก อกุสลวิบาก                อกุสลวิบาก

              อุเบกขา               อุเบกขา               อุเบกขา               อุเบกขา

(สำหรับกายวิญญาณ ก็เป็นทุกขเวทนา ไม่ใช่อุเบกขา)


จัดทำโดย มูลนิธิอภิธรรมมูลนิธิ
ศีล สมาธิ ปัญญา... หนทางสายเอก...