อธิบาย

     ๑. จิต ๔๓ ดวง ต้องอาศัยวัตถุเสมอ จะเกิดโดยไม่ต้องอาศัยวัตถุหาได้ไม่ ดังนั้นในภูมิใดไม่มีวัตถุ จิตเหล่านี้จะเกิดขึ้นไม่ได้เลย จิต ๔๓ ดวง ได้แก่

     โทสมูลจิต ๒ ต้องอาศัย หทยวัตถุ จึงจะเกิดได้

     อเหตุกจิต ๑๗ (เว้นมโนทวาราวัชชนจิต ๑) คือ

          จักขุวิญญาณจิต      ๒    ต้องอาศัย    จักขุวัตถุ     จึงจะเกิดได้

          โสตวิญญาณจิต      ๒    ต้องอาศัย    โสตวัตถุ     จึงจะเกิดได้

          ฆานวิญญาณจิต      ๒    ต้องอาศัย    ฆานวัตถุ     จึงจะเกิดได้

          ชิวหาวิญญาณจิต     ๒    ต้องอาศัย    ชิวหาวัตถุ    จึงจะเกิดได้

          กายวิญญาณจิต      ๒    ต้องอาศัย    กายวัตถุ     จึงจะเกิดได้

          สัมปฏิจฉันนจิต      ๒    ต้องอาศัย    หทยวัตถุ    จึงจะเกิดได้

          สันตีรณจิต           ๓    ต้องอาศัย    หทยวัตถุ    จึงจะเกิดได้

          ปัญจทวาราวัชชนจิต ๑     ต้องอาศัย    หทยวัตถุ    จึงจะเกิดได้

          หสิตุปปาทจิต        ๑    ต้องอาศัย    หทยวัตถุ    จึงจะเกิดได้

          มหาวิบากจิต ๘      ต้องอาศัย         หทยวัตถุ    จึงจะเกิดได้

          รูปาวจรจิต            ๑๕  ต้องอาศัย    หทยวัตถุ    จึงจะเกิดได้

          โสดาปัตติมัคคจิต    ๑    ต้องอาศัย    หทยวัตถุ    จึงจะเกิดได้

จัดทำโดย มูลนิธิอภิธรรมมูลนิธิ