สัตตาวาสภูมิ ๙

สัตตาวาสภูมิ หมายถึง ที่อยู่ ที่อาศัยของสัตว์ โดยจัดเป็นพวก ๆ คือ จำพวก ที่มีรูปร่างสัณฐานเหมือน ๆ กันบ้าง ต่าง-กันบ้าง จำพวกที่มีปฏิสนธิจิตเหมือนกัน บ้าง ต่างกันบ้าง จัดได้เป็น ๙ จำพวก จึงเรียกว่า สัตตาวาสภูมิ ๙ ดังต่อไปนี้ คือ

๑. นานาตฺตกายภูมิ ภูมิเป็นที่เกิดของสัตว์ทั้งหลาย ที่มีรูปร่างสัณฐานต่าง ๆ กัน ๑๔ ภูมิ คือ กามภูมิ ๑๑ ปฐมฌานภูมิ ๓

(คำว่า นานาตฺต นี้บางแห่งใช้ว่า นานตฺต)

๒. เอกตฺตกายภูมิ มีรูปร่างสัณฐานเหมือน ๆ กัน มี ๑๒ ภูมิ คือ ทุติยฌานภูมิ ๓ ตติยฌานภูมิ ๓ เวหัปผลาภูมิ ๑ สุทธาวาสภูมิ ๕

๓. นานตฺตสญฺญีภูมิ มีปฏิสนธิจิตต่างกัน มี ๑๐ ภูมิ คือ กามสุคติภูมิ ๗ ทุติยฌานภูมิ ๓

๔. เอกตฺตสญฺญีภูมิ มีปฏิสนธิจิตอย่างเดียวกัน มี ๑๖ ภูมิ คือ อบายภูมิ ๔ ปฐมฌานภูมิ ๓ ตติยฌานภูมิ ๓ เวหัปผลาภูมิ ๑ สุทธาวาสภูมิ ๕

๕. อสญฺญีภูมิ ภูมิเป็นที่เกิดของสัตว์ที่ไม่มีนามธรรม มี ๑ ภูมิ คือ อสัญญ สัตตภูมิ

๖. อากาสานญฺจายตนภูมิ ๑

๗. วิญฺญาณญฺจายตนภูมิ ๑

๘. อากิญฺจญฺญายตนภูมิ ๑

๙. เนวสญฺญานาสญฺญายตนภูมิ ๑

จัดทำโดย มูลนิธิอภิธรรมมูลนิธิ