ปริจเฉทที่ ๕ วิถีมุตตสังคหวิภาค
หน้าที่
: 1 2
3 4 5 6 7
8 9 10 11 12
13 14 15 16 17
18 19 20 21 22
23 24 25
26 27 28 29 30 31 32
33 34 35 36 37 38 39
40 41 42 43 44 45 46
47 48 49 50
51 52 53 54 55 56 57
58 59 60 61 62 63 64
65 66 67 68 69 70 71
72 73 74 75
76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 ค้นหาหัวข้อธรรม
มรณาสันนวิถี
วิถีจิตสุดท้ายที่สัตว์จะถึงแก่มรณะนั้น
เรียกว่า มรณาสันนวิถี
เมื่อสุดมรณา สันนวิถีแล้ว
จุติจิตก็เกิดขึ้นแน่นอน
สัตว์นั้นก็ถึงแก่มรณะ
จุติจิตเป็นจิตดวงสุดท้าย
ของภพนั้นชาตินั้น
เป็นอันสิ้นภพสิ้นชาติในภพนั้นชาตินั้น
กันเสียที
ต่อจากจุติจิต
คือเมื่อจุติจิตดับลงไปแล้ว
ปฏิสนธิจิตก็เกิดติดต่อกันในทันที
ทันใด
โดยไม่มีจิตอื่นใดมาเกิดคั่นในระหว่างนั้นเลย
ปฏิสนธิจิตเป็นจิตดวงแรกที่
เกิดสืบต่อก่อภพใหม่
ชาติใหม่ต่อไปอีก (เว้นจุติจิตของพระอรหันต์
จึงไม่มีปฏิสนธิ จิตมาสืบต่อ
เพราะพระอรหันต์ไม่ต้องเกิดต่อไปอีกแล้ว)
มรณาสันนวิถี
มีได้ทั้งทางปัญจทวารและมโนทวาร
กล่าวคือ ถ้ามีรูป เสียง กลิ่น รส
การสัมผัสถูกต้องเป็นอารมณ์
มรณาสันนวิถีนั้น ก็เรียกว่า
มรณาสันนวิถี ทาง จักขุทวาร
โสตทวาร ฆานทวาร เป็นต้น
ตามควรแก่อารมณ์ที่มาปรากฏนั้น
ถ้ามีความคิดนึกทางใจก็เรียกว่า
มรณาสันนวิถีทางมโนทวาร
มรณาสันนวิถี
ไม่ว่าจะเกิดทางปัญจทวาร
หรือทางมโนทวารก็ตาม วิถีนั้นมี
ชวนะเพียง ๕ ขณะเท่านั้น
เพราะจิตใจที่กำลังอ่อนเต็มที
จะขาดใจอยู่แล้ว มรณา สันนวิถีมี
๔ อย่าง คือ
ก.
มรณาสันนวิถี
ที่จุติจิตเกิดขึ้นในที่สุดแห่ง
ชวนะ
ข.
มรณาสันนวิถี
ที่จุติจิตเกิดขึ้นในที่สุดแห่ง
ชวนะ ภวังค
ค.
มรณาสันนวิถี
ที่จุติจิตเกิดขึ้นในที่สุดแห่ง
ชวนะ ตทาลัมพนะ
ง.
มรณาสันนวิถี
ที่จุติจิตเกิดขึ้นในที่สุดแห่ง
ชวนะ ตทาลัมพนะ ภวังคะ
มรณาสันนวิถีทางปัญจทวาร
แต่ละทวารมี ๔ วิถี ดังนี้
ภ ตี ตี ตี น ท ป วิ สํ สัน วุ ช ช ช ช ช จุติ ปฏิ ภ
ภ ตี ตี ตี น ท ป วิ สํ สัน วุ ช ช ช ช ช ภ จุติ
ปฏิ ภ
ภ ตี น ท ป วิ สํ สัน วุ ช ช ช ช ช ต ต จุติ ปฏิ ภ
ภ ตี น ท ป วิ สํ สัน วุ ช ช ช ช ช ต ต ภ จุติ
ปฏิ ภ
มรณาสันนวิถีทางมโนทวาร
มี ๔ วิถี เช่นเดียวกัน
ภ น ท มโน ช ช ช ช ช จุติ
ปฏิ ภ
ภ น ท มโน ช ช ช ช ช ภ จุติ ปฏิ ภ
ภ น ท มโน ช ช ช ช ช ต
ต จุติ ปฏิ ภ
ภ น ท มโน ช ช ช ช ช ต
ต ภ จุติ
ปฏิ ภ
จัดทำโดย มูลนิธิอภิธรรมมูลนิธิ
