ปริจเฉทที่ ๖ รูปสังคหวิภาค

หน้าที่ : 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50
51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75
76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 ค้นหาหัวข้อธรรม

๒๑. วจีวิญญัตติรูป

       วจีวิญญัตติรูป จำแนกได้ ๒ คือ

       (๑) โพธนวจีวิญฺญตฺติ ได้แก่ การกล่าววาจา โดยจงใจให้ผู้อื่นรู้ความหมาย เช่น ตะโกนเรียก การเรียกชื่อกัน การบอกเล่า การสนทนากัน เป็นต้น

       (๒) ปวตฺตนวจีวิญฺญตฺติ ได้แก่ การกล่าววาจา โดยไม่ได้จงใจจะให้เป็น ความหมายแก่ผู้ใด เช่น เปล่งเสียงออกมาเวลาตกใจ การไอ การจาม เป็นต้น แม้ว่าจะไม่เจาะจงให้ใครรู้ ไม่เจาะจงให้เป็นความหมาย แต่ผู้อื่นก็รู้ว่าเป็นเสียงตกใจ เสียงไอ เสียงจาม

       วจีวิญญัตติรูป มีลักขณาทิจตุกะ ดังนี้

       วิญฺญาปน ลกฺขณํ          มีการแสดงให้รู้ซึ่งความหมาย เป็นลักษณะ

       อธิปฺปายปกาสน รสํ มีการแสดงซึ่งความหมาย เป็นกิจ

       วจีโฆสเหตุภาว ปจฺจุปฏฺฐานํ         มีการกล่าววาจา เป็นผล

       จิตฺตสมุฏฺฐานปฐวีธาตุ ปทฏฺฐานํ    มีปฐวีธาตุของจิตตสมุฏฐานเป็น                                                             เหตุใกล้

จัดทำโดย มูลนิธิอภิธรรมมูลนิธิ