ปริจเฉทที่ ๖ รูปสังคหวิภาค

หน้าที่ : 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50
51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75
76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 ค้นหาหัวข้อธรรม

คู่ที่ ๗ สัปปฏิฆรูป กับ อัปปฏิฆรูป

       สัปปฏิฆรูป แปลว่า รูปที่กระทบกันได้ องค์ธรรมได้แก่ ปสาทรูป ๕ วิสย รูป ๗ รวม ๑๒ รูป ที่ชื่อว่า โอฬาริกรูป และชื่อว่า สันติเกรูป นั่นแหละได้ชื่อว่า สัปปฏิฆรูปด้วย

       สัปปฏิฆรูป เป็นรูปที่กระทบกันได้ หมายความว่าปสาทรูป ๕ กับวิสยรูป ๗ กระทบกันได้ เมื่อกระทบกันแล้ว ก็สามารถทำให้เกิด ทวิปัญจวิญญาณ แต่การ กระทบกันก็ต้องเป็นคู่ ๆ โดยเฉพาะ ไม่ก้าวก่ายสับสนกัน คือ จักขุปสาทกับวัณณะ โสตปสาทกับสัททะ ฆานปสาทกับคันธะ ชิวหาปสาทกับรสะ และกายปสาทกับ ปฐวี เตโช วาโย

       ส่วนรูปที่เหลืออีก ๑๖ รูปนั้น ชื่อว่า อัปปฏิฆรูป แปลว่า กระทบกันไม่ได้ หรือรูปที่กระทบซึ่งกันและกันไม่ได้ องค์ธรรมได้แก่ รูปที่เหลือ ๑๖ รูป

จัดทำโดย มูลนิธิอภิธรรมมูลนิธิ