ปริจเฉทที่ ๗ สมุจจยสังคหวิภาค

หน้าที่ : 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50
51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74
75
76 77 78 79 80 81 82 83 ค้นหาหัวข้อธรรม

ละความชั่วทั้งปวง ทำแต่ความดี ทำจิตใจให้ใสบริสุทธิ์...

วิปัลลาสธรรม

วิปัลลาสธรรม คือ สิ่งที่ทำให้เห็นวิปลาสคลาดเคลื่อนไปจากสภาพแห่งความ เป็นจริงนั้น มี ๔ ประการ คือ สุภสัญญา สุขสัญญา นิจจสัญญา และ อัตตสัญญา

ธรรม ๔ ประการนี้ ยังแยกความวิปลาสออกได้เป็น ๓ สาขา คือ

      ทิฏฐิ วิปัลลาส    วิปลาสไปเพราะเห็นผิด

      จิตต วิปัลลาส    วิปลาสไปเพราะเข้าใจผิด

      สัญญา วิปัลลาส    วิปลาสไปเพราะจำผิด

จึงรวมเป็น วิปัลลาสธรรม ๑๒ ประการ ดังต่อไปนี้

วิปัลลาสธรรม

ทิฏฐิวิปัลลาส (เห็นผิด)

จิตตวิปัลลาส (เข้าใจผิด)

สัญญาวิปัลลาส (จำผิด)

สุภสัญญา

ว่าสวยว่างาม

ว่าสวยว่างาม

ว่าสวยว่างาม

สุขสัญญา

ว่าสุขว่าสบาย

ว่าสุขว่าสบาย

ว่าสุขว่าสบาย

นิจจสัญญา

ว่าเที่ยง

ว่าเที่ยง

ว่าเที่ยง

อัตตสัญญา

ว่าเป็นตัวเป็นตน

ว่าเป็นตัวเป็นตน

ว่าเป็นตัวเป็นตน

อนึ่ง คำว่า อัตตา นี้มีความหมายเป็นหลายนัย แล้วแต่ว่าความที่กล่าวนั้น มุ่งหมายว่ากระไร หมายว่าเป็น ตัวตนก็ได้ หมายถึงอย่างอื่นก็มี311.JPG (7458 bytes) ดังจะยกมาพอเป็น ตัวอย่างสัก ๒-๓ ประโยค เช่น

อตฺตทีปา ภิกฺขเว วิหรถ ฯ ภิกษุทั้งหลายพวกเธอจงเป็นผู้มีตนเป็นที่พึ่งอยู่ คำว่า ตน ในที่นี้หมายถึง กุสลธรรม

อตฺตานํ ทมยนฺติ ปณฺฑิตา ฯ บัณฑิตทั้งหลายย่อมฝึกฝนตน คำว่า ตน ในที่นี้หมายถึง จิตใจ

นตฺถิ อตฺตสมํ เปมํ ฯ ความรักเสมอด้วยตนนั้นไม่มี คำว่า ตน ในที่นี้ หมายถึง กาย คือ ที่ประชุมแห่ง รูปนาม

อยํ อตฺตา นิจฺโจ ธุโว สสฺสโต อวิปริณามธมฺโม ฯ ตนนี้เป็นของเที่ยง แข็งแรง ตั้งอยู่ มั่นคง ไม่มีการแตกดับ คำว่า ตน ในที่นี้หมายถึง ปรมอัตตะ คือ อัตตา โดยตรงทีเดียว


?????? ?????????? ???????????????????? ???...
จัดทำโดย มูลนิธิอภิธรรมมูลนิธิ
ศีล สมาธิ ปัญญา... หนทางสายเอก...