ปฏิจจสมุปปาทธรรม นัยที่ ๕ จตุสังเขปา

สังเขป ๔ สังเขป แปลว่าโดยย่อ ย่อเอาเค้าความ ย่อเอาแต่ใจความ เมื่อย่อ เอาแต่เค้าความแห่ง ปฏิจจสมุปปาททั้ง ๑๒ องค์ ก็ได้เพียง สังเขป ๔ คือ

๑. อดีตเหตุสังเขป มี ๒ คือ อวิชชา และสังขาร

๒. ปัจจุบันผลสังเขป มี ๕ คือ วิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ และ เวทนา

๓. ปัจจุบันเหตุสังเขป มี ๓ คือ ตัณหา อุปาทาน และภพ

๔. อนาคตผลสังเขป มี ๒ คือ ชาติ และ ชรามรณะ

จัดทำโดย มูลนิธิอภิธรรมมูลนิธิ