พระอภิธรรมออนไลน์...

ปริจเฉทที่ ๙ กัมมัฏฐานสังคหวิภาค

อานุภาพแห่งญาณทัสสนวิสุทธิ ๕ ประการ

๑. ปริปุณฺณโพธิปกฺขิยภาว บริบูรณ์ด้วยโพธิปักขิยธรรม ๓๗ ประการ

๒. วุฏฺฐาน พ้นจากสังขารนิมิตอารมณ์

๓. ผลสมาโยค ประกอบด้วยสมาธิพละ และปัญญาพละ

๔. เตสํปหาน ละสังโยชน์เป็นต้นได้

๕. ปริญฺญาทีนิ บรรลุซึ่งกิจอันมีปริญญากิจเป็นต้น

๑. ญาตปริญฺญา รู้ซึ่งรูปนาม คือ นามรูปปริจเฉทญาณ, ปัจจยปริคคหญาณ และสัมมสนญาณ

๒. ตีรณปริญฺญา รู้ไตรลักษณ์ หมายถึง อุทยัพพยญาณ ญาณเดียวเท่านั้น

๓. ปหานปริญฺญา รู้ละกิเลส นับตั้งแต่ ภังคญาณถึงมัคคญาณ

๑. วิกฺขมฺภนปหาน ละนิวรณ์ด้วยโลกียฌาน อุปมา หินทับหญ้า โลกียปัญญา

๒. ตทงฺคปหาน ละกิเลสด้วยวิปัสสนาญาณ อุปมา ฟ้าแลบ

๓. สมุจฺเฉทปหาน ละกิเลสด้วยมัคคญาณ อุปมา ฟ้าผ่า โลกุตตรปัญญา

โลกียภาวนา

สีล สัมมาวาจา สัมมากัมมันตะ สัมมาอาชีวะ

สมาธิ สัมมาวายามะ สัมมาสติ สัมมาสมาธิ

ปัญญา สัมมาทิฏฐิ สัมมาสังกัปปะ

อารมณ์ต่างๆกัน

โลกุตตรภาวนา

สีล สัมมาวาจา สัมมากัมมันตะ สัมมาอาชีวะ

สมาธิ สัมมาวายามะ สัมมาสติ สัมมาสมาธิ

ปัญญา สัมมาทิฏฐิ สัมมาสังกัปปะ

มีนิพพานเป็นอารมณ์แต่อย่างเดียวเท่านั้น

๑. โลกียสจฺฉิกิริยกิจฺจ น้อมเข้าหาโลกียฌาน (ฌานในวิปัสสนาภาวนา)

๒. ทสฺสนสจฺฉิกิริยกิจฺจ น้อมเข้าหาพระนิพพาน ด้วยโสดาปัตติมัคคญาณ

๓. ภาวนาสจฺฉิกิริยกิจฺจ น้อมเข้าหาพระนิพพาน ด้วยมัคคญาณเบื้องบน ๓

	สีล	สีลวิสุทธิ
	สมาธิ	จิตตวิสุทธิ
วิสุทธิ ๗		ทิฏฐิวิสุทธิ
	โลกียะ ปัญญา	กังขาวิตรณวิสุทธิ มัคคามัคคญาณทัสสนวิสุทธิ ปฏิปทาญาณทัสสนวิสุทธิ
	โลกุตตระ	ญาณทัสสนวิสุทธิ